Масъалаи № 43. а) Исбот карда шавад, ки пайдарпаии а) \(x_n = (-1)^n n\) \((n \geq 2)\) ҳангоми \(n \rightarrow \infty\) ҳудуди беохир дорад (яъне беохир калон аст), тавассути барои ҳаргуна \(E > 0\) муайян кардани адади \(N = N(E)\), ки \(|x_n| > E\) ҳангоми \(n > N\).
Ҷадвали зерин пур карда шавад:
\(E\) | 10 | 100 | 1000 | 10000 |
\(N\) |
Ҳал.
\(|x_n| = |(-1)^n n| = n\).
Бигзор адади натуралии \(N\) чунин бошад, ки барои адади додашудаи \(E > 0\) нобаробарии
\(N \geq E\)
иҷро шавад.
Пас, агар \(N = \left\lceil E \right\rceil\) бошад, онгоҳ барои дилхоҳ адади натуралии \(n > N\) нобаробарии
\(|x_n| = n > E\)
иҷро мешавад.
Ин маънои онро дорад, ки пайдарпаии \(x_n = (-1)^n n\) \((n \geq 2)\) ҳудуди беохир дорад ҳангоми \(n \rightarrow \infty\) (яъне беохир калон мебошад).
1) Агар \(E = 10\) бошад, онгоҳ
\(N = \left\lceil E \right\rceil = \left\lceil 10 \right\rceil = 10\)
мешавад.
Барои дилхоҳ адади \(n > 10\)
\(|x_n| > 10\)
мешавад.
2) Агар \(E = 100\) бошад, онгоҳ
\(N = \left\lceil E \right\rceil = \left\lceil 100 \right\rceil = 100\)
мешавад.
Барои дилхоҳ адади \(n > 100\)
\(|x_n| > 100\)
мешавад.
3) Агар \(E = 1000\) бошад, онгоҳ
\(N = \left\lceil E \right\rceil = \left\lceil 1000 \right\rceil = 1000\)
мешавад.
Барои адади дилхоҳи \(n > 1000\)
\(|x_n| > 1000\)
мешавад.
4) Агар \(E = 10000\) бошад, онгоҳ
\(N = \left\lceil E \right\rceil = \left\lceil 10000 \right\rceil = 10000\)
мешавад.
Барои адади дилхоҳи \(n > 10000\)
\(|x_n| > 10000\)
мешавад.
Ҷадвалро пур мекунем:
\(E\) | 10 | 100 | 1000 | 10000 |
\(N\) | 10 | 100 | 1000 | 10000 |